Friday, April 14, 2017

Marxizm, Leninizm, Maoizm!..

1
Marxizm, 19. Yüzyıl'da, 1848 Devrimleri sırasında oluşmaya başladı, Alman filozof Marx'ın ve Alman filozof Engels'in çabaları ile, hem bir dünya görüşü, hem de bir politik akım olarak Marxizm dünyaya yayılmaya başladı.
1. İşçi Enternasyonali Derneği bu dönemde, Marx'ın liderliğinde kuruldu ve bir çok ülkede şubeler açtı, bir çok ülkeden işçi liderleri, sendikacılar, 1. İşçi Enternasyonali'nde bir araya geldiler.
Berlin'den kaynaklanmış bir felsefe, Marxizm, dünya bilim çevrelerini de etkiledi, Marx'ın ve Engels'in çeşitli bilim alanlarında ürettikleri düşünceler farklı ülkelerin bilim çevrelerince okundu, tartışıldı, yayıldı.
2
Leninizm,  20. Yüzyıl'da, 1917 Sovyet Ekim Devrimi sırasında oluşmuş bir politik akım, bir sosyal felsefe, bir bilim felsefesi ve bir ekonomik-sosyal gelişme metodolojisidir.
Leninizm, Marxizm'in okurları ve öğrencilerince geliştirildi, Rus filozof ve Sovyetler Birliği'nin Kurucusu Vladimir Lenin'in eserlerine ve yaptıklarına bağlı olarak oluşturulmuş bir düşünce sistemidir. Leninizm, "sistem" özelliğini Sovyetler Birliği'nin İkinci Dünya Savaşı'nı kazanması ardından kesin olarak kazandı, Sovyet eğitiminde Leninizm esas olarak kabul edildi. Leninist eğitim sistemi, tüm Sovyet ülkelerinde geliştirildi, uygulandı.
Moskova'dan kaynaklanmış bir felsefe, Leninizm, dünyaya kısa sürede yayıldı, Lenin'in eserleri hemen bir çok ülkelerde yayınlandı, bilim çevrelerinin Lenin'e yönelişi bir çok alanda olumlu sonuçlar üretti, örneğin uzaya ilk kez Leninist bir kozmonot, Sovyet kozmonot Yuri Gagarin gitmişti, uzay araştırmalarında Leninizm'in yararları açıkça fark edildi. fizik, kimya, biyoloji, felsefe, tarih, matematik, astrofizik, coğrafya gibi bir çok bilim alanında Leninizm geliştirildi, uygulandı.
3
Maoizm, 20. Yüzyıl'da, Çin Devrimi sırasında oluşmaya başladı, Çin Komünist Partisi yöneticilerinden Mao Zedong'un daha sonra Çin Komünist Partisi yönetimini devralması ile gelişmiş, Mao'nun eserlerinin yayılması ve tartışılması ile oluşumunun farklı aşamalarına gelmiş bir felsefe, politik bir akım, bir dünya görüşü, bir bilim felsefesi ve ekonomik-sosyal gelişme felsefesidir.
Maoizm, Marxizm'in ve Leninizm'in okurlarının ve öğrencilerinin oluşturdukları bir felsefedir. Mao Zedong, 1949 Çin Devrimi ile Çin'i de yönetmeye başlamıştı. Bu dönemde, Maoizm, gelişti ve Çin eğitim sisteminde, Çin'in ekonomik-sosyal gelişmesinde uygulandı. Maoist felsefe, Çin halkını bir arada tutan bir felsefe olarak geliştirildi, yayıldı.
Pekin'den kaynaklanmış bir felsefe, Maoizm, dünyaya kısa sürede yayıldı, farklı ülkelerden Çin'e, Mao'yu ve Maoizm'i anlamaya giden çok sayıda bilim adamları, çeşitli alanlarda uzmanlaşmış aydınlar vardı, Maoizm'in farklı ülkelerde nasıl uygulanacağı tartışıldı. Afrika ülkelerinde, Latin Amerika ülkelerinde, hatta Avrupa'nın bazı ülkelerinde, Asya'da, Maoizm'in uygulanmasının ve geliştirilmesinin metodları araştırıldı.
Maoizm, Çin Komünist Partisi'nin dünya görüşü olarak geliştirildi,  Maoizm bir anlamda Çin Marxizmi idi, bir anlamda Çin Leninizmi idi, ama, bir anlamda farklı bir felsefe idi, Çin'li bir felsefe idi Maoizm.
19. ve 20. Yüzyıl'ın üç önemli akımı, Marxizm, Leninizm ve Maoizm, 21. Yüzyıl'da hâlâ bir çok ülkede yönetici felsefe olarak işlevlerini görüyorlar. Marx, Lenin ve Mao, dünyayı değiştirmiş felsefelerin kurucuları olarak saygınlıklarını koruyorlar, eserleri hemen her ülkede yayınlanıyor hâlâ ve Almanya'yı, Rusya'yı ve Çin'i, Marxizm'in, Leninizm'in ve Maoizm'in on yıllarca yönettiği ülkelere dünya ulusları katında saygınlık kazandırıyorlar.
SİNAN ÖNER

No comments:

Post a Comment